Peeling chemiczny (od słowa peel [ang.] złuszczać, zedrzeć, obrać) to zabieg polegający na nałożeniu na skórę odpowiednio dobranej mieszaniny związków chemicznych w określonym stężeniu w celu usunięcia warstw naskórka, lub naskórka i skóry właściwej.
Naskórek składa się z kilku warstw komórek ułożonych jedna na drugiej. Stosując peelingi medyczne można usuwać poszczególne warstwy naskórka regulując głębokość złuszczania. Substancje stosowane w peelingach przenikają w głąb skóry i mają wpływ na przebudowę kolagenu i elastyny, które są czynnikami podporowymi w skórze.
Efekty
Seria peelingów wpływa na odnowę naskórka oraz skóry, a także działa odmładzająco likwidując oznaki starzenia się skóry: przebarwienia, drobne zmarszczki i inne niedoskonałości. Skóra po peelingu staje się gładsza, elastyczniejsza, jaśniejsza i odświeżona.
Z uwagi na wielokierunkowe działanie, możliwość częstego powtarzania i stosunkowo niewielką inwazyjność, peelingi są bardzo cenną metodą leczniczą.
W zależności od głębokości działania wyróżniamy peelingi:
Powierzchowne
w obrębie naskórka
Średnio-głębokie
obejmujące cały naskórek i górną warstwę skóry
Głębokie
sięgające do głębszych warstw skóry
Uwaga: im głębszy peeling tym większe ryzyko skutków ubocznych np. przebarwień, blizn, zakażeń (np. opryszczka), dłuższy czas gojenia, ale i lepszy efekt.
Rodzaj peelingu dobieramy do indywidualnych potrzeb pacjenta.
Wybór jest uzależniony od typu skóry, wieku pacjenta oraz spodziewanego wyniku leczenia.
Wskazania
do peelingów chemicznych
- zmiany barwnikowe: piegi, ostuda, przebarwienia pozapalne, plamy soczewicowate, przebarwienia,
- uszkodzenia słoneczne: rogowacenie słoneczne,
- uszkodzenia związane z wiekiem: zmarszczki, utrata jędrności skóry,
- blizny potrądzikowe, pozapalne, pourazowe,
- trądzik zaskórnikowy, grudkowo-krostkowy,
- rozstępy skórne,
- zaburzenia rogowacenia: suchość skóry i rogowacenie przymieszkowe,
- starzenie.
Przeciwwskazania
do peelingów chemicznych
- ekspozycja skóry na słońce (bardzo słoneczne lato),
- alergie skórne,
- aktywna opryszczka,
- skłonność do powstawania bliznowców,
- stan po zabiegu chirurgicznym w obrębie twarzy (do 2 miesięcy),
- ciąża, karmienie piersią,
- liczne znamiona melanocytowe,
- liczne teleangiektazje,
- stan po krioterapii (do 6 miesięcy),
- choroby autoimmunologiczne (kolagenozy, pęcherzyce),
- skóra podrażniona, uszkodzona (nadżerki, przeczosy, otarcia),
- ciężkie postacie trądziku (liczne krosty, torbiele ropne)-wymagają wcześniejszej terapii farmakologicznej,
- doustna terapia pochodnymi wit. A (Roaccutane) – wymagana co najmniej półroczna przerwa.
Przygotowanie do zabiegu
2 tygodnie przed peelingiem wskazane jest przygotowanie skóry do zabiegu poprzez stosowanie jednego z kremów zawierających 8-10% kwas hydroksylowy (obniża pH skóry z 5,5 do 4,5 i powoduje, że właściwy zabieg jest bardziej efektywny i zostają zauważone osoby z nadwrażliwością na kwas).
Efekty uboczne i powikłania
- utrzymujący się rumień twarzy - zazwyczaj zaczerwienienie skóry mija w ciągu kilku dni po zabiegu,
- w przypadku większości peelingów, kilka dni po zabiegu występuje intensywne łuszczenie się skóry – zapalenie okołowargowe,
- uaktywnienie opryszczki,
- szczególnie u osób z istniejącymi przebarwieniami, które nie stosują ochrony przeciwsłonecznej lub u osób zdrapujących złuszczający się naskórek.
W przypadku pojawienia się jakichkolwiek powikłań należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.
Substancje chemiczne najczęściej wykorzystywane w peelingach:
- alfa-hydroksykwasy – AHA: kwas migdałowy i glikolowy,
- beta-hydroksykwasy – salicylowy,
- kwas mlekowy,
- kwas pirogronowy,
- kwas trójchlorooctowy - TCA,
- pochodne witaminy A-retinol,
- rezorcyna,
- fenol.
Obecnie coraz częściej wykorzystujemy w peeliningach mieszaniny wielu substancji czynnych. Poprawia to skuteczność i zmniejsza reakcje pozabiegowe.
Kwas migdałowy
Kwas migdałowy otrzymywany jest poprzez hydrolizę wyciągu z gorzkich migdałów. Jego antybakteryjne i odbarwiające działanie jest od lat wykorzystywane w medycynie w leczeniu takich problemów skórnych jak: trądzik, fotoaging czy nieregularne przebarwienia.
Struktura chemiczna kwasu migdałowego podobna jest do struktury stosowanych i znanych antybiotyków. Jest substancją nietoksyczną.
Peeling migdałowy daje efekt widocznej poprawy płytkich zmarszczek u pacjentów od I do IV fototypu, rozjaśnienia nieregularnych przebarwień powierzchownych oraz pozapalnych, redukcji melasmy, a ze względu na bakteriobójcze jego właściwości możliwa jest poprawa stanu skóry z trądzikiem pospolitym, z obecnością zaskórników i krost zapalnych.
Zaletą peelingu jest znikome ryzyko powstawania pozapalnych hiperpigmentacji oraz możliwość wykonywania zabiegów przez cały rok. Kwas migdałowy może być stosowany w połączeniu z kwasem kojowym i fitowym, salicylowym, wyciągiem z winogron, substancjami przeciwutleniającymi, rezorcynolem, kwasem tioglikolowym.
Wskazania
- trądzik,
- blizny po trądziku,
- skóra łojotokowa,
- fotostarzenie skóry.
Zabiegi mogą być powtarzane co 15-30dni.
Kwas glikolowy
Kwas glikolowy należy do alfa-hydroksykwasów. W ciągu ostatnich lat jego popularność w kosmetologii gwałtownie wzrosła. Dzięki małym cząsteczkom łatwo penetruje do skóry, nie wywołując jednak tak silnej reakcji zapalnej jak na przykład kwas trójchlorooctowy. Po peelingu kwasem glikolowym nawet wysoko stężonym, twarz szybko odzyskuje normalny wygląd, nie zaburzając naszego trybu życia. W medycynie estetycznej używa się go w stężeniach: 30%, 50% lub 70%. Ten rodzaj peelingu wymaga serii zabiegów, które wykonuje się w ciągu 2 lub 3 miesięcy co 7 do 14 dni.
Wskazania
- powierzchowne zmarszczki twarzy, szyi, dekoltu, ramion,
- różnego rodzaju zmiany przebarwieniowe,
- rozszerzone pory,
- powierzchowne blizny potrądzikowe,
- zmiany związane z wiekiem.
Peeling pirogronowy
Peeling pirogronowy jest alfa-ketonokwasem występującym w jabłkach, sfermentowanych owocach i occie. Działa sebostatycznie (hamuje nadmiar wydzielania sebum), komedolitycznie (przeciwzaskórnikowo), oraz antybakteryjnie jest więc bardzo pomocny w problemach z trądzikiem. Na poziomie skóry właściwej pobudza fibroblasty do produkcji kolagenu i elastyny czyli włókien odpowiedzialnych za młody wygląd skóry. Rozjaśnia i zmniejsza grubość warstwy rogowej. Kwas pirogronowy ma właściwości dermoplastyczne, keratolityczne (usuwające martwy naskórek) sebostatyczne i antymikrobowe, dlatego znajduje zastosowanie w zabiegach na photoaging, powierzchniowe zmarszczki, miejscowe hiperpigmentacje, keratozę trądzikową, dyskeratozy i hiperkeratozy, łojotokowe zapalnie skóry, trądzik w fazie aktywnej i powierzchniowe blizny potrądzikowe.
Wskazania
- trądzik w fazie aktywnej,
- trądzik różowaty,
- blizny potrądzikowe, zaczerwienienie skóry u osób z policytemią,
- kuperoza (widoczna sieć czerwonych naczynek, rozciągająca się na policzkach i na skrzydełkach nosa),
- łojotokowe zapalenie skóry,
- zaburzenia rogowacenia (keratoza trądzikowa, dyskeratoza, hiperkeratoza) - keloidy,
- hiperpigmentacje (pozapalne i potrądzikowe, melasma),
- fotoaging.
Kwas trójchlorooctowy (TCA)
Kwas trójchlorooctowy (TCA) jest pochodną kwasu octowego. W zależności od stężenia wywołuje martwicę naskórka i górnych warstw skóry właściwej. Zabieg polega na aplikacji kilku warstw roztworu kwasu trójchlorooctowego w celu sprowokowania kontrolowanego oparzenia chemicznego. Wiąże się to zazwyczaj z kilkuminutowym pieczeniem i uczuciem dyskomfortu, które zanikają w ciągu 2-3 minut. Przez następnych kilka dni skóra staje się ciemniejsza, bardziej napięta, po czym naskórek pęka i złuszcza się, odsłaniając nową świeżą warstwę. Nie ma strupów, krwawienia czy bandaży. Nowo powstała tkanka łączna zawiera liczne młode fibroblasty. W trakcie procesu odnowy naskórka, pacjent nie odczuwa bólu, jedynie nasiloną suchość skóry. Jednak ze względu na intensywne złuszczanie i zauważalnie ciemniejszy kolor skóry wskazane jest pozostanie w domu. Przeciętnie po zabiegu potrzeba 3-5 dni na regenerację. Głębsze peelingi TCA 35-50% np. w przypadku skóry z dużymi znamionami i zmarszczkami wymagają 7-10 dni.
U większości pacjentów, aby osiągnąć najlepsze wyniki, należy wykonać (4-8) zabiegów co 2-4 tygodnie. Program złuszczania musi być dostosowany do indywidualnych potrzeb pacjenta. Szczególnie dobrze reaguje na ten typ pellingu skóra tłusta, łojotokowa, ze zmianami trądzikowymi lub potrądzikowymi, skóra z cechami tzw. fotostarzenia.
Wskazania
- zmarszczki,
- rogowacenie starcze,
- trądzik grudkowo-krostkowy,
- wiotkość (atonia) skóry,
- plamy soczewicowate,
- blizny potrądzikowe,
- świeże blizny pourazowe.
Roztwór Jessnera
Roztwór Jessnera to mieszanina rezorcynolu, kwasu salicylowego, kwasu mlekowego i 95% etanolu. Połączenie rezorcyny z kwasem salicylowym i kwasem mlekowym obniża jej toksyczność, a jednocześnie zwiększa właściwości keratolityczne. Miejscowo zastosowany roztwór Jessnera wywołuje zmiany w naskórku podobne do obserwowanych po zastosowaniu retinoidów. Peeling Płynem Jessnera może być delikatny lub intensywny. Zależy to od sposobu nakładania oraz liczby warstw preparatu. Od sposobu i ilości przeprowadzonych zabiegów zależy ostateczny rezultat efektów kosmetycznych. Zabiegi (4-6) z użyciem roztworu Jessnera wykonuje się w odstępach ok. 4-tygodniowych.
Wskazania
- przebarwienia pozapalne,
- trądzik zaskórnikowy,
- u osób nietolerujących leczenia doustnymi retinoidami (Roaccutan, Curacne, Aknenormin, Axotret, Isotec).
Yellow Peel
Yellow Peel to jeden z najbardziej znanych i lubianych peelingów. Jego główne zalety to wysoka skuteczność przy znikomej agresywności. Jest to progresywny, pobudzający peeling, którego rezultat zależny jest od ilości nakładanych warstw. Zawiera kwas retinowy, azelainowy, fitowy i kojowy, askorbyl palmitynowy, bisabolol (wyciąg z rumianku).
Yellow Peel może usuwać naskórek na różnych poziomach, dlatego jest stosowany zarówno do redukcji przebarwień, jako zabieg ujędrniający przeciwzmarszczkowy, jak też peeling oczyszczający i rozświetlający skórę. Yellow Peel daje świetne efekty w zabiegach odmładzających okolicę oczu.
W pierwszej fazie peelingu kwas glikolowy i salicylowy wywołują złuszczanie, odnowę naskórka i rozświetlenie twarzy. W drugiej fazie kwas retinowy i witamina C działają stymulująco – pobudzają produkcję kolagenu, elastyny i glikozamin, dzięki czemu skóra nabiera jędrności. Trzy inne składniki: kwas fitowy, kojowy i azelainowy usuwają istniejące przebarwienia i zapobiegają powstawaniu nowych. W ciągu kilku godzin po zabiegu zwiększa się mikrokrążenie, poprawia utlenienie skóry oraz następuje dostarczenie substancji odżywczych. W wyniku działania peelingu wzrasta ilość glikozaminoglikanów odpowiedzialnych za utrzymanie wody. Woda to główny czynnik natychmiastowo zwiększający jędrność i napięcie skóry, a tym samym powodujący spłycenie zmarszczek. Złuszczanie jest zależne od ilości nałożonych warstw i indywidualnej reakcji skóry. Często zauważalne jest złuszczanie okolic, na które nie był nakładany preparat (dekolt, uszy) – na dowód stymulacyjnego działania peelingu.
W gabinecie lekarskim wykonywana jest pierwsza faza peelingu, nakładana jest jedna warstwa preparatu drugiej fazy, a w domu pacjent sam nakłada sobie kilka warstw peelingu (ilość aplikacji ustalana indywidualnie przez lekarza w zależności od stanu i potrzeb skóry).
Bezpośrednio po peelingu może, ale nie musi, pojawić się silna reakcja zapalna skóry, wystąpienie silnego rumienia, obrzęku i uczucie pieczenia (są to nieczęste przypadki aczkolwiek normalne i nie stanowiące zagrożenia). Z reguły w 3 dniu od zabiegu zaczyna się niewielkie złuszczanie skóry, które trwa kilka dni. Po zabiegu bardzo ważne jest intensywnie nawilżanie, natłuszczanie i ochrona skóry – FILTRY PRZECIWSŁONECZNE!
Yellow Peel wymaga dobrego kontaktu pacjenta z lekarzem z racji konieczności przestrzegania zaleceń po zabiegu.
Peeling może być powtarzany co 30 dni, aż do momentu uzyskania pożądanego efektu lub w trybie ustalonym przez lekarza.
Wskazania
- drobne zmarszczki i wiotkość skóry, fotostarzenie,
- marszczki i wiotka skóra wokół oczu,
- przebarwienia na twarzy, dekolcie i dłoniach,
- blizny i pozostałości po trądziku,
- łojotokowe zaburzenia skóry.
Przygotowywanie skóry przed zabiegiem
W przypadku Yellow Peel można zastosować preparaty przygotowujące do zabiegu. W takim wypadku regułą jest stosowanie przez min. 7-8 dni przed zabiegiem preparatów rozjaśniających z kwasem glikolowym i fitowym. Kuracja przygotowująca do zabiegu uzależniona jest od problemu skórnego:
- Melazma/przebarwienia: 17-10 dni przed zabiegiem stosować preparaty rozjaśniające na bazie kwasu glikolowego i fitowego (Phytic Acid Cream/Lightening Gel).
- Fotostarzenie: 7-10 dni przed zabiegiem stosować preparaty na bazie kwasu glikolowego (Enhanced Cream 15% AHA/Revitalizing Gel 15% AHA).
- Skóra ze skłonnością do trądziku/blizny po trądziku: 7-15 dni przed zabiegiem stosować preparaty oczyszczające na bazie 15% kwasu glikolowego (face&Body Cleanser) lub w przypadku skóry wrażliwej na bazie 4% kwasu glikolowego (Facial Cleanser); 7-10 dni przed zabiegiem nałożyć maseczkę z 10% kwasem glikolowym (Glicoloc Acid Masque) w celu doprowadzenia do normalizacji wydzielania łoju.
Przeciwwskazania
- świeża opalenizna,
- alergie skórne,
- ciąża, karmienie piersią,
- liczne znamiona melanocytowe,
- choroby autoimmunologiczne (kolagenoza, pęcherzyca),
- skłonność do powstawania bliznowców,
- podrażnienia i uszkodzenia skóry,
- opryszczka,
- ciężkie postaci trądziku.